Piet Oosterveld 1939 – 2016

1880 Nova Zembla – Louis Apol

Studieblad met Nenets (Samojeden), sledes, graven en een zeevogel. Rijksmuseum: Dit object behoort tot Schetsboek met 38 bladen betekend tijdens de expeditie naar Nova Zembla in 1880 (RP-T-1971-218).

Louis (Lodewijk Franciscus Hendrik) Apol (Den Haag, 6 september 1850 – Den Haag, 22 november 1936) was een Nederlands kunstschilder en behoort tot de Haagse School.
In 1880 voer hij mee op de laatste expeditie van de schoener Willem Barents naar Nova Zembla. De vele indrukken en schetsen van deze reis boden hem de rest van zijn leven veel stof voor zijn werken waaronder het panorama Nova Zembla in Amsterdam.

Louis ( Lodewijk Franciscus Hendrik) Apol (The Hague, September 6, 1850 – The Hague, November 22, 1936) was a Dutch painter and one of the Hague School. In 1880 he sailed along on the last expedition of the schooner Willem Barents to Novaya Zemlya. The many impressions and sketches from this trip offered him the rest of his life much material for his works including the panorama Nova Zembla in Amsterdam.
(Study sheets: Samoyeds, sleds, grave and a seabird).

Opnamedatum: 2014-01-28

Minister Koenders bezoekt Arctisch gebied

Minister Koenders (Buitenlandse Zaken) brengt eind augustus een bezoek aan het Arctisch gebied. De reis begint vrijdag 28 augustus 2015 op het Noorse eiland Spitsbergen, waar de minister een ontmoeting heeft met leden van de grootste Nederlandse Noordpool-expeditie ooit. Koenders reist daarna naar de Amerikaanse staat Alaska, waar hij op uitnodiging van de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken John Kerry op 30 en 31 augustus 2015 deelneemt aan een internationale conferentie over klimaatverandering en het Arctisch gebied.
‘De Noordpool is een uniek gebied dat van groot belang is voor het ecosysteem van de aarde. De snelle veranderingen ter plekke hebben wereldwijd grote gevolgen. Daarom is het van belang om zoveel als mogelijk in internationaal verband te spreken en afspraken te maken over duurzame omgang met het gebied’, aldus Koenders voorafgaand aan de reis.
Volgens Koenders ligt de zorg voor Noordpool niet alleen bij de Arctische landen, maar bij de internationale gemeenschap in het geheel. ‘Nederland draagt daarom per jaar 3,7 miljoen euro bij aan onderzoek op de Noord- en Zuidpool. Daarnaast zijn we als waarnemer actief bij de Arctische Raad.’ De Arctische Raad is een overlegorgaan van de acht Arctische staten.
In het Noorse Longyearbyen heet de minister op 28 augustus 2015 de Nederlandse Noordpoolexpeditie SEES welkom. De expeditie wordt georganiseerd door het Arctisch Centrum Groningen in samenwerking met het Willem Barentsz Poolinstituut. Ruim 50 wetenschappers keren dan na twee weken onderzoek terug. ‘Dankzij deze expeditie krijgen we meer inzicht in de gevolgen van menselijke activiteiten en klimaat-verandering voor het poolgebied. Dat helpt ons om op een verantwoorde manier om te kunnen gaan met dit kwetsbare gebied’, aldus Koenders.
Daarnaast is het wetenschappelijk onderzoek in de poolstreken een manier om internationaal samen te werken en in gesprek te blijven over dit, ook voor Nederland, strategisch belangrijke gebied. Koenders: ‘Het Arctisch gebied staat in toenemende internationale belangstelling om ecologische, economische, maatschappelijke en geopolitieke redenen. We moeten er alles aan doen om de constructieve internationale samenwerking die tot op heden het Noordpoolgebied kenmerkt, voort te zetten. Het zij aan zij samenwerken door wetenschappers uit alle windstreken helpt daarbij.’
Koenders brengt ook een bezoek aan het Nederlandse onderzoeksstation in Ny-Ålesund en neemt deel aan een symposium waar de onderzoekers een deel van de wetenschappelijke resultaten met elkaar bespreken.
Ook zal hij een bilateraal overleg hebben met zijn Noorse ambtsgenoot Brende.
Na het bezoek aan Noorwegen reist de minister door naar Alaska, waar hij bij de internationale GLACIER-conferentie* aanwezig is. Hier wordt gesproken over de gevolgen van klimaatverandering voor het Arctisch gebied en de gevolgen van de veranderingen in het Arctisch gebied voor de rest van de wereld.
‘Het gaat dan niet alleen om ecologische veranderingen zoals bijvoorbeeld zeespiegelstijging, maar ook om economische en maatschappelijke gevolgen’, aldus Koenders. ‘In toenemende mate zullen ook terreinen zoals migratie, politieke stabiliteit en de internationale verhoudingen beïnvloed worden door klimaatverandering. Daar moeten we nu al in internationaal verband over nadenken.’ 
De reis van Koenders gaat vooraf aan de publicatie dit najaar van de nieuwe Nederlandse polaire strategie voor de jaren 2016-2020.

Ministerie van Buitenlandse Zaken, Nieuwsbericht | 16-08-2015
* Conference on Global Leadership in the Arctic: Cooperation, Innovation, Engagement and Resilience (GLACIER).

The Canadian Arctic – Symposium Groningen

25^th Anniversary Symposium: The Canadian Arctic
Centrum voor Canadese Studies + Arctisch Centrum
28 november 2013; 9.15 u t/m 12.00 u.
Van Swinderenhuis: Glazen Zaal open: 9.00 u.
Oude Boteringestraat 19 – 9712 GC Groningen.
Aanmelding voor dit symposium is niet nodig. poolsymposium.nl
Sprekers:
Jeanette den Toonder, Director Centre for Canadian Studies: Welcome.
Peter Jordan, director: Introduction to the Arctic Centre University of Groningen;
Maarten Loonen, University of Groningen (Arctic Centre): “Biological Studies on the Hudson Bay Lowlands near Churchill Manitoba”;
David Sproule, Canada’s Ambassador to Norway: “How Canada and the Arctic Council areSupporting Arctic Research”;
Gerlis Fugmann, Director Association for Polar Early Career Scientists (APECS): “Regional Dynamics and Bottom-Up Economic Development in Nunavik and Nunatsiavut”.

Gordon Robertson, former deputy Minister of Northern Affairs and National Resources and Commissioner of the NorthwestTerritories, 1953-1963: “While the claim of Norway … was settled in an agreement in 1930 recognizing Canadian sovereignty over the Sverdrup Islands, the Norwegian government specified that its recognition in no way implied approval of the so-called sector principle“.
From: Ship of Wood and Men of Iron. Gerard Kenney, blz. xiv. Geplaatst: 20.11.2013

IJsland… van Edda’s en saga’s – Imakalezing

IJsland: In de voetsporen van Edda’s en saga’s.
25 november 2013 Imakalezing: Simon Halink
Arctisch Centrum Aweg 30
(ingang Herman  Colleniusstraat) 9718 CW Groningen
19:30 uur. Let op! De deur gaat na dit tijdstip op slot. Toegang: € 2,00.
Voor de rijke toeristen die IJsland in de negentiende eeuw per schip bezochten, was een bezoek aan het eiland op de eerste plaats een ‘bedevaart naar een literatuur’. De dramatische lotgevallen van de sagahelden, en de mythologische thema’s uit de poëtische en de proza Edda, waren in Europa al langere tijd gemeengoed. Samen met de grillige vormen van het vulkanische landschap, die nu voor het eerst in positieve termen en als ‘subliem’ beschreven werden, behoorde dit corpus aan middeleeuwse teksten tot de kern van de IJslandse beleving. Met de opkomst van het nationalisme in de negentiende eeuw gingen ook de
IJslanders zelf met nieuwe ogen kijken naar hun landschap en de verhalen van hun voorouders. Na een inleiding tot IJslands roerige geschiedenis en de oorsprong van de Edda’s en saga’s, zal de lezing zich richten op de vele manieren waarop landschap en middeleeuwse literatuur samenhangen met de moderne IJslandse identiteit. Simon Halink, promovendus aan de Rijksuniversiteit Groningen (moderne geschiedenis) en hartstochtelijk IJsland-liefhebber.
Wie weet. Antwoord op de vraag: Was het ‘een Friese slaaf van de Noormannen op Groenland’ die als eerste voet op ‘Amerika’ zette?

Imakalezingen 2014
27 januari 2014: Diederik Veerman [onder voorbehoud]
26 februari 2014: Drie studenten module Wetenschap van de Minor Arctische en Antarctische Studies presenteren hun scriptie
31 maart 2014: Simon Troelstra: Invloed van snelle klimaatveranderingen op de bewoningsgeschiedenis van het Arctisch gebied [onder voorbehoud]
28 april 2014: Jorien Vonk: Onderzoek Siberische permafrost
26 mei 2013: Nog niet bekend 14 juni 2014 Rondleiding op de werf in Harlingen waar de replica van het schip van Willem Barentsz wordt gebouwd [onder voorbehoud].

Arctische volken van Siberië – Imakalezing

Kleine Arctische volken van Siberië:
de geschiedenis van hun bedreigde talen en culturen.
28 oktober 2013 Imakalezing: Dr. Tjeerd de Graaf
Arctisch Centrum / Aweg 30 (ingang Herman Colleniusstraat)
9718 CW Groningen
19:30 uur (Let op! De deur gaat na dit tijdstip op slot).
Toegang: € 2,00 (inclusief koffie en thee).

Aan het eind van de 17de eeuw werd in het toenmalige Rusland steeds meer bekend over de volken in Siberië. Zo reisde in 1664 en 1665 de Nederlander Nikolaas Witsen samen met Jacob Boreel door Rusland. In 1690 publiceerde Witsen de eerste kaart van Siberië en het commentaarboek Noord en Oost Tartaryen, waarin hij Siberië en de omringende landen beschreef (1692/1705), met gegevens over de lokale bevolking, waaronder die van hun taal. Bij later veldwerk werden vele van deze talen opgetekend op geluidsdragers, allereerst op Edison wasrollen.
Dr. Tjeerd de Graaf heeft zich gespecialiseerd in de fonetische aspecten van volkenkundig en taalkundig onderzoek. In 1990 nam hij deel aan een Japanse veldwerkreis naar het eiland Sachalin, nadat hij in 1988 enige maanden in Sapporo had gewerkt aan het technische probleem van de reconstructie van deze wasrollen. Sindsdien volgden meerdere projecten met Japanse en Russische collega’s, in het bijzonder met de universiteit van Sint-Petersburg. Dit werd later gevolgd door een aantal speciale veldwerkreizen naar Sachalin, Jakoetië en andere delen van de Russische Federatie. De resultaten daarvan worden gebruikt voor het bestuderen van een aantal Siberische volken en het vastleggen van hun taal en cultuur. Op basis van het verkregen materiaal kunnen onderwijsmethoden worden ontwikkeld voor minderheden, waardoor het verdwijnen van hun oorspronkelijke talen en culturen enigermate kan worden tegengaan. Na zijn pensionering in 2003 kan De Graaf zijn onderzoekactiviteiten voortzetten als medewerker bij het Europese Mercator Centrum voor Meertaligheid en Taalleren van de Fryske Akademy, in het kader van de Cultuurstichting Siberië en de Foundation for Endangered Languages.

Nederlands onderzoek op Spitsbergen.

Op 15 september 2013 (Nederland 2, VPRO/NTR) stond de uitzending van Labyrint in het teken van het Arctisch Centrum in Groningen. Onder andere met een reportage over het onderzoek aan brandganzen door Dr. Maarten Loonen in Ny-Aalesund op Spitsbergen. Met zijn team ontving hij vorig jaar de Labyrint publieks-prijs. Door het ringen van ganzen, het onderzoeken van grassprietjes, het tellen van ganzeneieren en het observeren van burgemeesters (meeuwen), brengt hij het Arctische ecosysteem in kaart. Loonen en zijn mede-onderzoekers dragen zo bij aan het in kaart brengen van klimaatverandering en bijbehorende verschuivingen in het ecosysteem. Verder een gesprek met prof. Dr. Louwrens Hacquebord over geopolitiek en de rol van wetenschap binnen de politiek rondom deze speciale locatie Spitsbergen.
wbpolar.nl poolstation.nl wetenschap24.nl